آلوپسی آره‌آتا یا آلوپسی آرئاتا یک بیماری خودایمنی پیچیده است که باعث ریزش موی تکهای در قسمت‌های مختلف بدن به ویژه در ناحیه سر و صورت می‌شود. “آلوپسی” یک اصطلاح پزشکی برای ریزش مو یا طاسی است و “آرئاتا” به این معنی است که ریزش مو در مناطق کوچک و تصادفی رخ می‌دهد.
انواع آلوپسی آره‌آتا
آلوپسی آره‌آتا با توجه به مقدار موی از دست رفته و منطقه‌ای که تحت تاثیر قرار گرفته است طبقه بندی می‌شود:
آلوپسی آره آتا توتالیس
آلوپسی آره آتا توتالیس (Alopecia areata totalis) یک نوع پیشرفته از بیماری آلوپسی آره آتا است که با ریزش کامل موهای سر مشخص می‌شود. در این حالت، تمام موهای سر به صورت ناگهانی یا تدریجی از بین می‌روند.
در اینجا اطلاعات بیشتری در مورد آلوپسی آره آتا توتالیس آورده شده است:
علائم:
- ریزش کامل موهای سر
- گاهی اوقات، ریزش موهای سایر نقاط بدن مانند ابروها و مژه‌ها نیز رخ می‌دهد
- ممکن است تغییراتی در ناخن‌ها مانند فرورفتگی، خطوط و لکه‌های سفید ایجاد شود
آلوپسی آره آتا یونیورسالیس
آلوپسی آره آتا یونیورسالیس (Alopecia areata universalis) شدیدترین نوع آلوپسی آره آتا است. در این بیماری، نه تنها موهای سر به طور کامل می‌ریزند، بلکه تمام موهای بدن نیز از دست می‌روند. این شامل ابروها، مژه‌ها، موهای صورت، موهای ناحیه تناسلی و سایر موهای بدن می‌شود.
در اینجا اطلاعات بیشتری در مورد آلوپسی آره آتا یونیورسالیس آورده شده است:
علائم:
- ریزش کامل موهای سر و بدن
- ممکن است تغییراتی در ناخن‌ها مانند فرورفتگی، خطوط و لکه‌های سفید ایجاد شود
آلوپسی آره آتا منتشر
آلوپسی آره آتا منتشر (Diffuse alopecia areata) نوعی از آلوپسی آره آتا است که با نازک شدن تدریجی و منتشر موها در کل سر مشخص می‌شود. برخلاف انواع دیگر آلوپسی آره آتا که با ریزش موی تکهای مشخص می‌شوند، در این نوع، موها به طور یکنواخت در حال نازک شدن هستند و ریزش مو به صورت سکه‌ای یا تکهای رخ نمی‌دهد.
در اینجا اطلاعات بیشتری در مورد آلوپسی آره آتا منتشر آورده شده است:
علائم:
-
-
- نازک شدن تدریجی موها در کل سر
- ریزش مو به صورت منتشر و یکنواخت
- ممکن است موها شکننده و ضعیف شوند
- گاهی اوقات، ریزش موهای سایر نقاط بدن مانند ابروها و مژه‌ها نیز رخ می‌دهد
-
چه کسانی به آلوپسی آره‌آتا مبتلا می‌شوند؟
هر کسی ممکن است به آلوپسی آره‌آتا مبتلا شود. اما احتمال ابتلا به آلوپسی آره‌آتا در این گروه از افراد بیشتر است:
- کودکان
- افراد با سابقه خانوادگی آلوپسی آره آتا
- افراد با سابقه اختلالات خود ایمنی در خانواده، از جمله دیابت، لوپوس یا بیماری تیروئید
نشانه‌های رایج بیماری آلوپسی آره آتا
علائم رایج در بیماری آلوپسی آره‌آتا عبارتند از:
- ریزش موی تکهای در ناحیه پوست سر، موهای صورت، ابروها، مژه‌ها و موهای بدن
- ایجاد فرورفتگی‌هایی روی ناخن
علائم نادر :
- خارش
- تغییر رنگ پوست به قرمز، بنفش، قهوه‌ای یا خاکستری
- منافذ قابل مشاهده و دهان مانندی در فولیکول‌های مو (استیای فولیکولی follicular ostia)
- موهای کوتاهی که در انتها ضخیم‌تر و نزدیک به ریشه و پوست سر باریک هستند
- رشد غیر عادی موهای سفید
درمان آلوپسی آره آتا
داروها و درمان‌هایی وجود دارند که می‌توانند به مدیریت ریزش مو کمک کنند، اما هیچ کدام نمی‌توانند این بیماری را کاملا درمان کنند. آلوپسی آره آتا توتالیس و آلوپسی آره آتا یونیورسالیس شدیدتر نوع آلوپسی آره‌آتا هستند و به ندرت به درمان پاسخ می‌دهند.
گزینه‌های درمان برای آلوپسی آره‌آتا عبارتند از:
کورتیکواستروئیدها
برای درمان بیماری‌های خودایمنی اغلب از داروهای ضد التهابی استفاده می‌شود. کورتیکواستروئیدها به صورت تزریقی، خوراکی و موضعی مصرف می‌شوند. پاسخ بدن به کورتیکواستروئیدها ممکن است کند باشد همچنین برخی از عوارض جانبی استفاده از این دسته داروها عبارتند: از افزایش اشتها، افزایش وزن، تغییر در خلق و خو و تاری دید.
ماینوکسیدیل
ماینوکسیدیل یک داروی موضعی رایج بدون نیاز به نسخه است که برای درمان طاسی با الگوی مردانه و زنانه مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای مشاهده نتایج درمان با ماینوکسیدیل دست کم باید درمان را به مدت 12 هفته به صورت مداوم ادامه دهید. برخی از عوارض جانبی ماینوکسیدیل عبارتند از سردرد، تحریک پوست سر و رشد غیر معمول مو.
فتوتراپی (Phototherapy)
در درمان فتوتراپی از اشعه ماوراء بنفش با لامپ‌های مخصوص استفاده می‌کنند. ممکن است همراه با اشعه ماوراء بنفشA (PUVA) یا ماوراء بنفش B (PUVB) از دارویی به نام پسورالن نیز استفاده کنند. استفاده از امواج ماوراء بنفش در فتوتراپی می‌تواند به درمان برخی از اختلالات پوست و ناخن ناشی از بیماری آلوپسی آره‌آتا کمک کند.
پلاسمای غنی از پلاکت
برای این کار از خون خود بیمار استفاده می‌کنند، آن را پردازش کرده و سپس برای تحریک رشد مو آن را به پوست سر فرد تزریق می‌کنند. برخی از عوارض جانبی این درمان ممکن است شامل درد و سوزش پوست سر، سرگیجه، حالت تهوع و استفراغ باشد.
ایمونوتراپی موضعی (Topical immunotherapy)
در این روش متخصص با اعمال موضعی یک آلرژن روی پوست، واکنشی آلرژیک (درماتیت تماسی) ایجاد می‌کند که باعث رشد مو می‌شود. برخی از عوارض جانبی این روش شامل تحریک پوست سر، تورم غدد لنفاوی (لنفادنوپاتی)، اگزما و تغییر رنگ پوست است.
آلوپسی آره آتا یک بیماری غیر قابل پیش بینی است؛ برخی افراد، رشد مجدد موهایشان را تجربه می‌کنند اما بعداً دوباره با ریزش مو مواجه می‌شوند. در برخی دیگر، موها دوباره رشد می‌کند و دیگر نمی‌ریزد. بنابر این آلوپسی آره آتا در هر مورد منحصر به فرد است. حتی اگر فرد تمام موهای خود را از دست بدهد، این احتمال وجود دارد که موها دوباره رشد کنند. بسته به نوع درمان و میزان اثربخشی آن، بیمار ممکن است بین 4 تا 12 هفته پس از شروع ریزش مو، شاهد رشد موهای جدید باشد.
آلوپسی آره آتا در زنان
آلوپسی آره‌آتا می‌تواند در هر سنی شروع شود اما اکثر افراد در سال‌های ابتدایی زندگی به این بیماری مبتلا می‌شوند. بیش از 80٪ افراد علائم بیماری را قبل از 40 سالگی تجربه می‌کنند و 40٪ افراد نیز تا قبل از سن 20 سالگی علائم بیماری را مشاهده می‌کنند. تحقیقات نشان می‌دهد که زنان بیشتر از مردان در معرض ابتلا به آلوپسی آره‌آتا هستند و احتمال ابتلا به این بیماری در برخی نژادها و قومیت‌ها از جمله نژادهای آسیایی زرد پوست، سیاه پوستان و اسپانیایی تبارها ممکن است بیشتر از سفید پوستان باشد.
آلوپسی آره آتا یک بیماری چند ژنی است، به این معنی که عوامل ژنتیکی متعددی در بروز این بیماری دخیل هستند. با این حال همه افراد دارای ژن به این بیماری مبتلا نمی‌شوند. به عنوان مثال، در دوقلوهای همسان که ژن‌های مشابهی دارند، اگر یکی از دوقلوها آلوپسی آره آتا داشته باشد، تنها 55 درصد احتمال دارد که دوقلوی دیگر نیز به آن مبتلا شود.
آلوپسی آره اتا در ریش
آلوپسی آره آتا در ریش یا آلوپسی باربا (Alopecia barbae ) یکی از انواع آلوپسی آره آتا است. آلوپسی باربا شکل خاصی از ریزش مو است که ریش را تحت تاثیر قرار می‌دهد. معمولاً یک نقطه طاس به صورت دایره‌های کوچک بدون مو به طور ناگهانی در ریش فرد و اغلب در امتداد خط فک ظاهر می‌شود. تکه‌های طاس کوچک و دایره شکل هستند اما ممکن است فرد همه ریش خود را از دست بدهد. علت دقیق این بیماری ناشناخته است اما اغلب استرس روانی و فیزیکی و همچنین ژنتیک را با آلوپسی مرتبط می‌دانند. این بیماری در افراد مبتلا به آلوپسی، آسم یا آلرژی بیشتر شایع است. همچنین وجود سابقه وراثتی بیماری‌هایی مانند دیابت نوع یک، لوپوس و پسوریازیس، ریسک ابتلای فرد به این بیماری را افزایش می‌دهد. برخی از ویروس‌ها، مواد یا داروها نیز می‌توانند محرک باشند.
علائم آلوپسی آره آتا در ریش
ریزش مو آلوپسی باربا می‌تواند به طور ناگهانی، در عرض چند روز یا در طی چند هفته ظاهر شود. لکه‌های طاس در تکه‌های دایره‌ای کوچک در ناحیه ریش ایجاد می‌شوند و با از دست دادن موهای بیشتر، دایره‌ها شروع به همپوشانی می‌کنند. موهای ریش در اطراف لبه این تکه‌ها ممکن است سفید باشند.
برخی افراد قبل از ریزش مو احساس خارش و درد را تجربه می‌کنند. همچنین قرمزی، سوزش و التهاب از علائم گزارش شده قبل از ریزش مو در ناحیه مبتلا به طاسی است. پوست صورت نیز در تکه طاس با این که کاملا صاف به نظر می‌رسد در لمس زبر است.
در حالی که هیچ درمانی برای آلوپسی باربا وجود ندارد، علائم آن قابل مدیریت هستند. درمان ممکن پاسخ داده و موها دوباره رشد کنند و همچنان باقی بمانند. همچنین ممکن است بعد از رویش مجدد موها، دوباره ریزش مو اتفاق بیفتد. ممکن است فاصله بین دو ریزش مو چندین سال طول بکشد. از سوی دیگر احتمال دارد درمان چاره ساز نباشد و موها هرگز دوباره رشد نکنند. نتایج درمان از فردی به فرد دیگر متفاوت است و عواملی مانند سن، میزان ریزش مو و … در نتایج درمان اثر گذارند.
درمان‌های خانگی آلوپسی آره‌آتا
درمان‌های خانگی کم هزینه و بی‌ضرر هستند و اغلب پشتوانه تجربی دارند. به هر حال با توجه به احتمال اثر بخشی آنها، استفاده از درمان‌های خانگی ارزش امتحان کردن را دارد. از جمله درمان‌های خانگی آلوپسی آره آتا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
درمان‌های خانگی آلوپسی آره‌آتا با سیر
خواص درمانی طبیعی سیر ممکن است در بهبود علائم آلوپسی آره آتا مفید واقع شود. یک مطالعه کوچک نشان می‌دهد که استفاده از ژل سیر همراه با کرم کورتیکواستروئیدی می‌تواند در درمان آلوپسی آره آتا موثر باشد.
مکمل‌های روی و بیوتین
دنبال کردن یک رژیم غذایی سالم شامل ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز برای رشد مو باشد، بسیار مهم است. همچنین استفاده از مکمل‌های غذایی می‌تواند مقادیر مورد نیاز روی و بیوتین، که در تقویت و رشد مو موثرند و از ریزش مو جلوگیری می‌کنند، را تامین کند.
مواد دیگری مانند جوانه گندم، آلوئه ورا، روغن کرچک، نارگیل یا بادام، اسانس اسطوخودوس، رزماری و شمعدانی، روغن ماهی
و پروبیوتیک‌ها نیز ممکن است در رشد مجدد مو و کنترل علائم آلوپسی آره آتا موثر باشند.
آلوپسی آره آتا یک بیماری پیچیده است. دانشمندان می‌دانند که این یک بیماری خودایمنی است، اما مطمئن نیستند که چرا سیستم ایمنی در وهله اول به فولیکول‌های موی سالم افراد دارای تغییرات ژنی حمله می‌کند. در حدود 20 درصد از افراد مبتلا به آلوپسی آره آتا دست کم یکی دیگر از اعضای خانواده نیز به این بیماری مبتلا است و ریسک ابتلا به آلوپسی آره آتا در این صورت افزایش می‌یابد.
محققان هنوز مطمئن نیستند که دقیقا چه چیزی باعث بروز این بیماری می‌شود. آنها می‌دانند که افراد مبتلا به آلوپسی آره آتا از نظر ژنتیکی مستعد ابتلا هستند، اما چیزی که نمی‌دانند این است که این بیماری چگونه ایجاد می‌شود و آیا محرک‌های آلوپسی آره آتا در داخل بدن (از باکتری یا ویروس)، خارج از بدن (محیط زیست)، یا هر دو وجود دارند؟
