آلودگی هوا بر سلامت موهای ما تأثیر بسیار زیادی دارد تا جایی که ممکن است منجر به ریزش مو شود. آلاینده‌های محیطی مانند آلودگی هوا در شهرها سلامت مو و پوست سر را به خطر می‌اندازند و می‌توانند باعث خارش و التهاب شده، استحکام موها را مختل کنند.
زمانی که موهای ما در معرض آلاینده‌های هوا قرار می‌گیرد، مقدار چهار پروتئین مهم و حیاتی در ساختار مو یعنی بتا کاتنین (beta-catenin)، CDK2، سیکلین D1 (cyclin D1 ) و سیکلین E (cyclin E ) کاهش می‌یابد. این پروتئین‌ها مسئول مستقیم حفظ سلامت و رشد موی انسان هستند.
محافظت از مو و پوست سر در برابر اثرات آسیب زننده آلودگی هوا نیازمند استفاده از محصولاتی است که خواص محافظتی، ترمیم‌کننده و تقویت‌کننده را به اکوسیستم مو و پوست سر ارائه می‌دهند. شامپو زیتون پرژک حاوی عصاره زیتون، با خواص آنتی‌اکسیدانی، ضد میکروب و ضد باکتری، به پوست سر نفوذ کرده و آن را نرم و مرطوب نگه می‌دارد. همچنین شامپو زیتون پرژک دارای فیلتر U.V است و از موها در برابر آسیب اشعه ماوراء بنفش خورشید محافظت می‌کند؛همچنین این شامپو میتواند تاثیر آلودگی هوا بر ریزش مو را کمتر کند.
آلودگی هوا چگونه بر سلامت موهای ما تاثیر می‌گذارد
آلودگی هوا در شهرهای بزرگ یک معضل جدی است. ذرات معلق (قطعات گرد و غبار، دوده و دوده) و همچنین آلاینده‌های گازی که قطر آنها معمولاً 10 میکرومتر یا کمتر است و قابل استنشاق هستند، در هوای بیشتر شهرها وجود دارند. این ذرات می‌توانند به سطح مو بچسبند و به فولیکول مو نفوذ کرده یا روی سطح پوست سر بنشینند. قرار گرفتن در معرض آلودگی شدید هوا میتواند وضعیت کوتیکول مو را تحت تاثیر قرار دهد و ظاهری خشن، شکننده و کدر ایجاد کند.
تحقیقات علمی تاثیر آلودگی هوا بر سلامت مو را به وضوح نشان می‌دهند؛ پروتئین‌های اساسی برای رشد مو، بتا کاتنین، سیکلین D1، سیکلین E و CDK2 با قرار گرفتن در مجاورت آلاینده‌های هوا به طور معنی داری کاهش یافتند. بتا کاتنین در رشد موهای جدید اهمیت دارد و قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آلودگی هوا منجر به کاهش چشمگیر پروتئین‌ها و مکانیسم‌های ضروری رشد مو است. این تحقیقات نشان می‌دهد آلودگی هوا ممکن است به دلیل افزایش استرس اکسیداتیو و التهاب، باعث مرگ سلولی کراتینوسیت‌های فولیکولی (سلول‌های خود تجدید شونده در چرخه رشد مو) شود. آلاینده‌ها با غلظت بالا می‌توانند به کوتیکول مو، کورتکس و پروتئین‌های کراتین مو، آسیب وارد کرده و در نتیجه منجر به شکستگی تار موها یا ضعیف شدن و خشکی مو شود.
اثرات دیگر آلودگی هوا بر سلامت موها، خارش پوست سر، تحریک، تولید بیش از اندازه سبوم یا چربی و شوره سر است. همه این موارد می‌توانند فولیکول‌ها را مسدود کرده، ریشه مو را ضعیف و موها را مستعد شکستگی و ریزش کنند.
تاثیر آلودگی هوا بر ریزش مو
همان طور که گفته شد آلودگی هوا میتواند به طور قابل توجهی بر سلامت مو و پوست سر تأثیر بگذارد. ریزش مو به دلیل آلودگی هوا میتواند مشابه ریزش موی ناشی از طاسی با الگوی مردانه باشد. همچنین آالودگی هوا میتواند باعث ایجاد مشکلات دیگری مانند آلوپسی اسکار (scar alopecia )، آلوپسی آره آتا (alopecia areata ) و تلوژن افلوویوم مزمن (telogen effluvium ) شود.
آلودگی هوا همچنین میتواند باعث مشکلات زیر شود:
- تعریق بیش از حد
- ریزش مو قابل مشاهده در سرتاسر پوست سر
- شکنندگی و خشکی تار مو
- پوسته پوسته شدن یا شوره سر، به ویژه در نواحی خاصی از پوست سر که در آن احتباس عرق اتفاق می‌افتد.
- تحریک و قرمزی در پوست سر همراه با خارش
- تورم و ادم اطراف فولیکول‌های مو
- ترشح بیش از حد سبوم که منجر به چرب شدن پوست سر می‌شود
تاثیر دود و دوده بر سلامت مو
دود و دوده غالب‌ترین نوع آلودگی هوا در جهان است. نیروگاه‌ها، کارخانه‌ها و وسایل نقلیه عامل اصلی تولید دود و دوده در شهرها هستند. درون دود ذرات بسیار ریزی وجود دارد که معلقند و در هوا حرکت می‌کنند. ذرات ریز دوده وارد جریان خون شده و بر سلامت سلول‌ها تأثیر می‌گذارند و در نتیجه باعث می‌شوند که موهای قدیمی بریزد و رشد موهای جدید هم متوقف شود. دوده فولیکول‌های مو را مسدود کرده و از بازسازی سلول‌های سالم جلوگیری می‌کند.
شستشوی منظم و استفاده از شامپو و محصولات مراقبتی مناسب میتواند اثرات آسیب‌زای آلودگی هوا بر سلامت مو را کنترل کند.
تاثیر گازهای گلخانه‌ای بر پوست سر
گازهای گلخانه‌ای (GHG) یا انرژی امواج الکترومغناطیسی (electromagnetic wave energy) ذرات معلق را جذب و در سطح اتمسفر آزاد می‌کنند. گازهای گلخانه‌ای شامل دی اکسید کربن، هیدروفلوئوروکربن‌ها، متان، اکسید نیتروژن، ازن، پرفلوئوروکربن‌ها، هگزا فلوراید گوگرد و بخار آب است.
تحقیقات صورت گرفته نشان می‌دهد که ذرات معلق ناشی از گازهای گلخانه‌ای می‌توانند باعث شوره سر، خارش، درد فولیکول مو، تحریک پوست سر و پوست سر چرب شوند که اغلب میتواند با ریزش مو و طاسی همراه باشد. موهایی که مستقیماً در معرض آلودگی هوا قرار دارند علائمی از شکستگی، خشکی و ریزش زودهنگام مو مانند علائم طاسی با الگوی مردانه را نشان می‌دهند.
چگونه از موهای خود در برابر آلودگی هوا محافظت کنیم؟
محافظت از موها و پوست سر اهمیت بسیاری دارد زیرا این قسمت‌ها بیشتر از بقیه تحت تاثیر آلودگی هوا، استرس اکسیداتیو و آلاینده‌های خارجی قرار می‌گیرند. همچنین داشتن یک رژیم غذایی متعادل و سالم میتواند موها و پوست سر را تقویت کرده و آنها را کمتر در معرض آسیب ناشی از آلودگی هوا قرار دهد.
با این حال، اگر موهای شما از اثرات آلودگی هوا آسیب دیده و می‌خواهید آن را درمان کنید، می‌توانید از محصولات مراقبتی و شامپوهای بدون نیاز به نسخه (OTC) مانند شامپو زیتون پرژک استفاده کنید.
سرم مو حاوی هیالورونیک اسید یک محصول مراقبتی مفید دیگر در ترمیم آسیب‌های مو و پوست سر، ناشی از آلودگی هوا است. هیالورونیک اسید با تقویت و آب رسانی به فولیکول مو آن را در برابر آسیب‌های محیطی مقاوم می‌کند.
چند نکته ساده برای محافظت از مو در برابر آلودگی هوا:
موهای خود را بپوشانید
می‌توانید با استفاده از یک شال یا کلاه موهای خود را بپوشانید. به این ترتیب موهایتان را از تماس مستقیم با گرد و غبار و آلاینده‌های هوا محافظت کنید.
موهای خود را به طور منظم بشویید
برای این که مو و پوست سر خود را از اثرات مضر آلاینده‌ها دور نگه دارید و دچار خارش پوست سر و شوره نشوید بهتر است موهایتان را به طور منظم و با استفاده از یک شامپوی مناسب بشوئید. برای شستشوی روزانه موها از شامپوهایی با فرمولاسیون ملایم استفاده کنید. شامپو را به کف سر بمالید و اجازه دهید مدتی روی پوست باقی بماند. موها را به خوبی آبکشی کنید و از یک نرم کننده متناسب با شرایط موی خود استفاده کنید. ساقه موها را از چند سانتیمتر پایین‌تر از ریشه به نرم کننده آغشته کنید تا موها مرطوب و آبرسانی شوند.
استفاده از ابزارهای حالت دهنده حرارتی را محدود کنید
به یاد داشته باشید موهایی که در معرض آلودگی زیاد قرار دارند، مستعد آسیب، شکنندگی و خشکی هستند. بنابراین، بهتر است از استفاده از حالت دهنده‌های حرارتی مانند اتوی مو یا سشوار را کم کنید زیرا میتواند احتمال آسیب به موهای شما را بیشتر کند.
استفاده از سرم مو را فراموش نکنید
اگر نمی‌توانید موهای خود را بپوشانید، بهتر است قبل از بیرون رفتن از خانه از یک سرم محافظ استفاده کنید. سرم مو یک لایه نازک پوششی روی موهای شما تشکیل می‌دهد و میتواند از موها در برابر انواع مختلفی از گازهای گلخانه‌ای و آلاینده‌های خطرناک محیطی محافظت کند.
نوشیدن آب کافی برای حفظ سلامت موها
نوشیدن آب کافی برای از بین بردن تاثیر آلودگی هوا بر سلامت مو ضروری است. آلودگی هوا میتواند رطوبت طبیعی موهای ما را جذب کند و باعث شود که ساختار موها بیشتر و سریع‌تر از حد معمول خشک شوند.
رژیم غذایی سالم و متعادل در رفع آسیب آلودگی هوا بر سلامت مو
یک رژیم غذایی متعادل و غنی از مواد مغذی برای تقویت رشد مو و دفع تاثیر آلودگی هوا بر موها ضروری است. اگر رژیم غذایی متعادلی نداشته باشید، موهای شما در برابر اثرات مخرب آلودگی هوا مستعدتر و آسیب پذیرتر خواهند بود.
از پوست سر خود مراقبت کنید
سلامت پوست سر نقشی مهم و کلیدی در سلامت مو دارد. اگر التهاب پوست سر، مانند تجمع، تحریک، قرمزی یا افزایش حساسیت را تجربه می‌کنید، دنبال کردن یک برنامه منظم مراقبت از پوست سر ضروری است. این روتین میتواند شامل استفاده از یک اسکراب پوست سر به صورت هفتگی برای لایه برداری، از بین بردن تجمع آلودگی‌ها و در عین حال محافظت و تقویت پوست سر باشد.
از آنتی اکسیدان‌های موضعی استفاده کنید
استرس اکسیداتیو ناشی از آلودگی هوا را می‌توان با استفاده از محصولات مراقبت از مو دارای ترکیبات آنتی اکسیدانی قوی مانند عصاره‌‌های گیاهی، عصاره چای سبز و ویتامین‌های C و E رفع کرد. این آنتی اکسیدان ها به کاهش تاثیر آلودگی هوا بر مو و پوست سر کمک می‌کنند.
تحقیقات علمی انجام شده توسط محققان ارتباط بین تاثیر آلودگی هوا بر ریزش مو و سلامت مو را ثابت کرده است. با آگاهی و شناخت انواع آلاینده‌ها و اثرات مخربشان بر سلامت مو و پوست سر و همچنین با رعایت نکات مراقبتی که در بالا اشاره شد، می‌توانید تاثیر آلودگی هوا بر موها را کنترل کرده، از موهای خود محافظت و سلامت آنها را حفظ کنید.
