می‌دانیم که میزان اسیدی یا قلیایی بودن مواد با pH مشخص می‌شود. بازه این مقیاس از pH 1 که اسیدی‌ترین حالت ماده است تا 14 که قلیایی‌ترین حالت ماده است را در بر می‌گیرد. pH7 که درست در وسط این بازه قرار دارد pH خنثی است. آبی که مینوشیم در محدوده pH خنثی قرار دارد. شامپو قلیایی در حقیقت یک متعادل کننده pH است.
pH طبیعی مو
PH مو به طور طبیعی بین 4.5 تا 5 است و اسیدی محسوب می‌شود. زمانی که تعادل PH مو و پوست سر بر هم می‌خورد مشکلاتی برای ما ایجاد می‌شود. خارش، پوسته پوسته شدن یا خشکی شدید، می‌تواند نتیجه قلیایی شدن بیش از حد موهای ما باشد! این وضعیت به این معنی است که کوتیکول‌ها باز شده و نتیجه آن خشک شدن، خارش یا پوسته پوسته شدن پوست سر است.
PH پوست سر مانند سایر قسمت‌های پوست حدود 5.5 است که با pH مو در محدوده 4.5 تا 5.0 اندکی تفاوت دارد. سبوم پوست سر که به حفظ سلامت کوتیکول کمک می‌کند، کمی ماهیت اسیدی دارد تا با باکتری‌ها و قارچ‌ها مبارزه کند. زمانی که pH پوست سر بالاتر از حد نرمال قرار بگیرد یعنی پوست قلیایی شده است. محیط قلیایی بستر مناسبی برای رشد باکتری‌ها محسوب می‌شود با این حال پوست سر ما به صورت روزانه قلیایی شدن موقتی را تجربه می‌کند که برای پوست سر نرمال این وضعیت در حدود 3 ساعت زمان می‌برد. این زمان برای پوست‌های خشک طولانی‌تر است و همین موجب آسیب دیدن پوست سر می‌شود.
شامپو قلیایی چیست؟
شامپو قلیایی یک شامپوی خاص برای استفاده‌های خاص است. pH این نوع شامپو بالاتر از 7 است و معمولا از آن برای تمیز کردن عمیق موها و پوست سر استفاده می‌کنند. شامپو قلیایی به خوبی چربی و آلودگی انباشت شده روی پوست سر و مو را تجزیه کرده و پاکسازی را به صورت عمقی انجام می‌دهد.
از شامپو قلیایی برای باز کردن کوتیکول‌های مو قبل از انجام ری باندینگ، دکلره، رنگ مو و ریموور مورد استفاده قرار می گیرد. این کار به آماده سازی موها کمک می‌کند. همچنین، در برخی موارد ممکن است از شامپوهای قلیایی برای کنترل چربی پوست سر یا متوقف کردن ریزش مو نیز استفاده شود. لازم است به این موضوع توجه داشته باشید که استفاده طولانی مدت و مداوم از شامپوهای قلیایی می‌تواند باعث خشک شدن پوست سر و موها شده، موها را شکننده و آسیب پذیر کند. بعلاوه استفاده از شامپو قلیایی روی موهای رنگ یا دکلره شده می‌تواند به ساختار مو آسیب بزند و رنگ مو را تغییر دهد.
همچنین بخوانید : مراقبت از موهای رنگ شده
مزایا و معایب استفاده از شامپو قلیایی برای مو
همان طور که اشاره شد pH شامپو قلیایی در بازه 7 تا 14 قرار دارد. pH بالا به باز شدن کوتیکول مو کمک کرده و پاکسازی عمیق و کامل پوست سر و موها را امکان پذیر می‌کند. استفاده از این شامپو برای افرادی که به صورت مداوم از محصولات حالت دهنده مو استفاده می‌کنند، می‌تواند به پاکسازی باقیمانده این محصولات و سایر آلودگی‌ها از روی مو کمک کند.
شامپو قلیایی با باز کردن کوتیکول‌های مو باعث می‌شود تارها ضخیم‌تر شده و در نتیجه موها پرتر و حجیم‌تر به نظر برسند. با این حال به یاد داشته باشید که شامپو قلیایی برای استفاده مداوم طراحی نشده است و استفاده زیاد از آن می‌تواند اثرات منفی بر سلامت مو و پوست سر بگذارد.
شامپو قلیایی می‌تواند با باز کردن بیش از اندازه کوتیکول‌های مو به موها آسیب وارد کند، بافت موها را زبر و خشن کرده و احتمال شکستن تارها را افزایش دهد. همچنین باز شدن کوتیکول‌ها، لایه‌های داخلی مو را در معرض آسیب قرار می‌دهد و ریسک تخریب موها بر اثر استرس‌های محیطی را دو چندان کرده، موها را در برابر فشارهای فیزیکی آسیب پذیرتر می‌کند.
کوتیکول‌های باز باعث تشدید اصطکاک موها شده و می‌تواند منجر به دو شاخه شدن تارها و موخوره شود. بالارفتن سطح pH مو می‌تواند باعث ایجاد الکتریسیته ساکن شده و به تشدید موخوره کمک کند.
استفاده بی رویه از شامپو قلیایی، چربی طبیعی پوست را از بین می‌برد و موها را خشک و شکننده می‌کند و با برهم زدن تعادل pH پوست سر و موها باعث تحریک پذیری و خشکی پوست و مو شده شرایط را برای شوره سر و درماتیت سبورئیک فراهم می‌کند.
طریقه مصرف شامپو قلیایی
از شامپوی قلیایی قبل از کراتینه کردن، دکلره کردن، ری باندینگ و … استفاده می‌شود. این شامپو کمک می‌کند تا درمان‌ها به خوبی به عمق موها نفوذ کنند و اثری چندین برابر داشته باشند.
برای استفاده از شامپو قلیایی باید موها مرطوب باشند. مقدار مناسبی از شامپو را در دست خود بریزید و روی ساقه موها بمالید. دقت کنید شامپو با پوست سر تماس نداشته باشد زیرا می‌تواند باعث تحریک پوست شود. 3 تا 5 دقیقه صبر کنید تا شامپو عمل کند و بعد به خوبی موها را آبکشی کنید.
بعد از شستشوی موها با شامپو قلیایی، برای جلوگیری از خشک شدن موها و پوست سر خود می‌توانید از نرم کننده یا ماسک مو استفاده کنید.
نکاتی که هنگام استفاده از شامپو قلیایی باید به آن دقت کنیم:
استفاده از شامپو قلیایی برای افراد با موهای چرب یا صاف مناسب‌تر است زیرا به کنترل چربی پوست سر کمک می‌کند و می‌تواند حجم موها را افزایش دهد.
بعد از استفاده از شامپو قلیایی بهتر است از نرم کننده یا ماسک مو استفاده کنید زیرا این شامپو می‌تواند باعث خشک شدن پوست سر و موها شود.
از شامپو قلیایی قبل از رنگ مو، دکلره، کراتین و غیره برای بهبود اثرگذاری درمان استفاده می‌شود. استفاده از آن بعد از این موارد می‌تواند باعث تغییر رنگ مو شده و به ساختار مو آسیب وارد کند.
شامپو قلیایی برای استفاده‌های خاص است و نباید همیشه از آن استفاده کنید.
استفاده بیش از اندازه و نادرست از شامپو قلیایی می‌تواند باعث تحریک پوست سر، خشکی و شوره شود.
استفاده از شامپو قلیایی باید محدود و در فواصل زمانی صورت بگیرد.
در صورت مشاهده هر گونه التهاب، تحریک پوستی و … لازم است مصرف شامپو را متوقف کرده و به متخصص پوست مراجعه کنید.
قبل از استفاده از شامپو قلیایی بهتر است یک تست پچ انجام دهید. مقدار کمی از شامپو را روی پوست سر امتحان کنید تا مطمئن شوید به ترکیبات آن حساسیت ندارید.
انواع شامپو قلیایی
انواع شامپو قلیایی معمولاً دارای pH بالاتر از حد طبیعی مو و پوست سر هستند و بیشتر برای پاکسازی عمیق و حذف چربی، آلودگی یا مواد باقیمانده از محصولات شیمیایی استفاده می‌شوند. این شامپوها به چند دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
شامپو پاک‌کننده قوی (Clarifying Shampoo): برای تمیز کردن کامل مو از مواد حالت‌دهنده، اسپری، یا چربی‌های سنگین.
شامپو قبل از رنگ یا کراتین: برای باز کردن کوتیکول مو و آماده‌سازی مو برای جذب بهتر رنگ یا مواد کراتینه.
شامپو ضد شوره قلیایی: برخی شامپوهای ضد شوره برای پوست سر چرب با فرمول قلیایی طراحی می‌شوند تا چربی را بهتر کنترل کنند.
استفاده مداوم از شامپوهای قلیایی توصیه نمی‌شود، چون می‌تواند باعث خشکی و آسیب به موها شود. همیشه باید با توجه به نیاز مو و نوع پوست سر استفاده شوند.
بهترین شامپو قلیایی
شامپو قلیایی یک شامپوی تخصصی با pH بالا است که تنها باید در شرایط خاصی مورد استفاده قرار گیرد. این شامپو برای باز کردن کوتیکول‌های مو قبل از تراپی و یا پاک کردن چربی‌ها و آلودگی‌ها از پوست سر و موها مورد استفاده قرار می‌گیرد. باید گفت که بهترین شامپو قلیایی، شامپویی است که با شرایط و ساختار پوست و موی شما هماهنگ باشد، موجب تحریک پوست یا بروز واکنش‌های آلرژیک نشود و نیازهای پوست و موی شما را تامین کند. برای اجتناب از هر گونه آسیب بهتر است استفاده از آن را به یک متخصص بسپارید.
